Şeker Hastalığına İyi Gelen Şifalı Bitkiler
Şeker Hastalığına İyi Gelen Şifalı Bitkiler, Halk arasında şeker hastalığı olarak da bilinen diyabet, kan şekeri seviyelerinin kontrolden çıktığı tehlikeli bir hastalıktır. Uzun vadede kalp hastalıkları ve böbrek hastalığı riskini yüksek oranda arttıran diyabete karşı kan şekerini düşüren bitkiler ve doğal yöntemlerden faydalanabilirsiniz. Biz bu makalemizde şeker hastalığına iyi gelen bitkiler hakkında bilgi vereceğiz. Bu bitkilerin diyabete karşı etkili olduğu bilimsel araştırmalarla desteklidir. Bu bitkilere geçmeden önce biraz diyabet ile ilgili bilgi verelim.
Şeker hastalığı nedir?
Şeker hastalığı, kan şekerinizin olması gerekenden çok daha yüksek olduğu bir durumdur. Karbonhidratlar parçalandığında glukoz oluşur ve glukoz vücudumuz tarafından kullanılarak enerjiye çevrilir. Bu glukozun kandan hücrelere geçmesi için insülin hormonu gereklidir. Vücutta yeterli miktarda insülin olmadığında veya hücreler insülini kullanamadığında şeker hastalığı ortaya çıkar.
Tip 1 diyabet
Tip 1 diyabette pankreas insülin üretimi yapamaz. Kanda insülin olmadığında hücreleri şekeri kullanamaz ve kan şekeriniz tehlikeli derecede yüksek olur. Tip 1 diyabet genellikle çocukluk çağında ortaya çıkar fakat daha nadir olmakla beraber ileri yaşlarda da görülebilir. Tip 1 diyabet geliştirmenize neden olan risk faktörleri genetik ve bazı virüslerdir. Tip 2 diyabetin henüz tam bir tedavisi yoktur.
Tip 2 diyabet
Tip 2 diyabette, hücreler insüline direnç gösterir ve onu gerektiği gibi kullanamaz veya vücutta yeteri kadar insülin üretilmez. Tip 2 diyabet genellikle insülin direnci ile başlar ve belli bir noktadan sonra vücut insülin üretemez hale gelir. Tip 2 diyabette risk faktörleri obezite, hareketsiz yaşam ve prediyabettir. Tip 2 diyabet ve insülin direnci beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri ile iyileştirilebilir.
Şeker hastalığına iyi gelen bitkiler
1. Mısır püskülü
Mısır püskülü kan şekerini düşürme konusunda oldukça başarılı ancak bu başarısı pek bilinmeyen bir bitkidir. Esasen Geleneksel Çin Tıbbında uzun zamandır kan şekerini düşürmek için ve diyabet tedavisinde bu bitki kullanılmaktadır.
İçerisinde vitaminler, kalsiyum, magnezyum, sitosterol ve stigmasterol gibi steroidler, tanenler ve flavonoidler içeren mısır püskülü kan şekeri kontrolü üzerindeki etkilerini destekleyen bilimsel araştırmalar vardır. Örneğin fareler üzerinde yapılan bir araştırmada, mısır püskülü takviyeleri verilen farelerde kan şekeri ve HbA1c seviyelerinde ciddi anlamda düşüş kaydedilmiştir.
2. Çemen otu
Lif bakımından zengin olması nedeniyle sindirimi yavaşlatan ve karbonhidratların kana karışmasını da yavaşlatarak kan şekeri seviyelerini dengede tutmaya yarayan çemen otu diyabet hastaları için bulunma bir nimettir. Bilimsel araştırmalar, çemen otunun hem tip 1 hem de tip 2 diyabet hastalarında metabolik belirtilerde iyileşme sağladığını gösteriyor.
Hindistan’da 60 kişi yüzerinde yapılan bir araştırmada, katılımcıların yarısı her gün sıcak suya batırılmış 10 gr çemen otu tüketmiş ve diğer yarısı da hiçbir şey tüketmemiştir. Çemen otu alan grupta 5. ayın sonunda açlık kan şekeri seviyelerinde ciddi anlamda düzelme görülmüştür. Başka bir çalışmada ise günde 100 gram çemen otu alan tip 1 diyabet hastalarında 10 gün sonunda açlık kan şekeri ve glukoz toleransında ciddi anlamda düzelme görülmüştür.
3. Ginseng
Ginseng Geleneksel Çin Tıbbında en sık kullanılan ve en şifalı bitkilerden biridir. Ginseng, Çinliler tarafından diyabete ek olarak, kalp hastalığı, kanser, yorgunluk ve yüksek kan basıncına karşı da kullanılır. Ayrıca bağışıklık güçlendirici etkileri olduğu da düşünülür.
Kırmızı ginsengin takviye olarak kullanıldığı bozulmuş açlık glukozunda ve tip 2 diyabet hastalarında, yemekten sonra glukoz seviyelerinde iyileşme sağladığı görülmüştür. Ayrıca birçok araştırmanın incelendiği bir meta analizde ginseng takviyelerinin yemek sonrası insülin ve açlık glukoz seviyelerini anlamlı derecede iyileştirmekle kalmayıp kötü kolesterol de denilen LDL kolesterol seviyelerini de iyileştirdiği görülmüştür.
Yani ginseng kan şekerini düşüren bitkiler arasında bulunmanın yanı sıra kolesterol seviyelerini de dengeler ve kalp damar hastalıklarına karşı koruyabilir.
4. Aloe vera
Aloe vera çoğunlukla kozmetik amaçlarla kullanılan bir bitkidir. Kadınlar bu bitkinin içerisinde bulunan ve aloe vera jeli denilen jeli cilt bakımında memnuniyetle kullanılır. Fakat aloe veranın faydaları cilt bakımından çok daha fazlası olabilir. Aloe vera, ayrıca, şeker hastalığına iyi gelen bitkiler arasında bulunur.
2013 yılında yapılan laboratuvar ortamında fareler üzerinde yapılan bir araştırmada, aloe veranın, diyabetli şıçanlarda kan şekerini düşürdüğü ve insülin miktarını arttırdığı görülmüştür. Araştırma insanlr üzerinde yapılmış olmasa da ümit vericidir zira araştırmada aloe veranın pankreasta insülin üretmekten sorumlu olan beta hücrelerini iyileştirdiği görülmüştür. Aloe verayı daha çok tüketmek istiyorsanız içeceklerinize katabilir, doğrudan jelini yiyebilir veya aloe vera takviyeleri satın alabilirsiniz.
5. Kudret narı
Kudret Narı, yüzyıllardan beridir Hindistan’ın geleneksel tıp uygulamalarında ve Geleneksel Çin Tıbbında şifalı özellikleri nedeniyle kullanılmaktadır. Şeker hastalığına iyi gelen bitkiler arasında kudret narı pek bilinmemektedir.
Kudret narı yemek olarak da yenilen lezzetli bir meyvedir. Kudret narının, vücutta insülin gibi davranarak kan şekeri seviyelerini azalttığını gösteren bazı çalışmalar vardır. Kudret narının bu özelliğinden faydalanmak için takviyelerini kullanabileceğiniz gibi doğrudan kendisini de tüketebilirsiniz.
6. Ceviz
Ceviz lif ve omega-3 yağ asitleri bakımından zengin oldukça besleyici ve sağlıklı bir kuruyemiştir. Bazı araştırmalar cevizin açlık kan şekeri seviyelerini iyileştirdiğini ve tip 2 diyabet riskini azalttığını göstermektedir. Buna ek olarak ceviz kalp damar hastalıkları ve metabolik sendrom riskini de azaltabilir.
Ceviz tüketerek diyabetten tamamen kurtulacağınızı vadedemeyiz ancak diyabetten korunmak ve daha iyi bir kan şekeri kontrolü için ceviz diyetinize alacağınız gıdalardan biri olabilir.
7. Zerdeçal / Kurkumin
Zerdeçal köriye sarı rengini veren ve Asya mutfaklarında sık kullanılan bir baharattır. Bu özel tad ve renge sahip olan zerdeçal bir baharattan çok daha fazlasıdır. Öncelikle zerdeçalın içerisinde bulunan kurkumin isimli maddenin zerdeçalın sağlığa yönelik birçok faydasından sorumlu olan bileşendir.
Tayland’da yapılan bir araştırmada, kurkuminin gizli şeker olarak da bilinen prediyabetin şeker hastalığına dönüşmesinin engellediği görülmüştür. Araştırmada, kurkumin kullanmayan gizli şeker hastaları şeker hastası olurken günde 250 miligram kurkumin kullanan kişilerin şeker hastalığına yakalanmaktan korunduğu görülmüştür.
Başka bir araştırmada ise kurkuminin, karaciğer tarafından üretilen glukozu azalttığı, pankreastan salgılanan insülin miktarını arttırdığı, insülin direncini iyileştirdiği ve hücrelerin insüline duyarlılığını arttırdığı tespit edilmiştir. Zerdeçalı doğrudan tüketmek yerine kurkumin takviyeleri kullanarak sizdeki etkilerini ölçebilirsiniz.
8. Tarçın
Tarçın genellikle tatlılarda kullanılan ve yoğun ve ayrıksı aromasıyla özellikle tatlılara lezzet katan bir baharattır. Tarçının kan şekeri seviyelerine olumlu katkıları olduğu çok sık dile getirilir. Bilimsel araştırmalar da tarçının diyabete karşı faydalı olabileceğini destekliyor.
2010 yılında yapılan bir analizde, tarçının diyabet üzerindeki etkilerini inceleyen araştırmalar değerlendirilmiştir. Birçok araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, tarçın, insülin direnci, yüksek kan şekeri, enflamasyon, kilo ve sindirim üzerinde olumlu etkilere sahiptir. Tarçının bu etkileri hem test-tüplerinde, hem hayvanlar üzerinde hem de insanlar üzerinde doğrulanmıştır.
9. Zencefil
Zerdeçal ile aynı aileden gelen zencefil genellikle iltihaplı eklem romatizması gibi iltihaplı hastalıklar ve sindirim sorunlarında kullanılır. Bununla beraber bazı araştırmalar zencefilin Tip 2 diyabet tedavisinde de faydalı olabileceğini gösteriyor.
2015 yılında yapılan ve zencefilin diyabet üzerindeki etkilerini araştıran birçok bilimsel çalışmanın incelendiği bir meta analizde zencefilin hem kan şekerini hem de HbA1c seviyelerini ciddi anlamda düşürdüğü görülmüştür. HbA1c, son üç aydaki kan şekeri seviyelerinin ortalamasını aldığı için diyabet açısından önemli bir değerdir.
Zencefilin diyabete yönelik şifalı özelliklerinden yararlanmak için zencefil takviyelerini kutusunda yazan talimatlara göre alabilirsiniz. Ayrıca çayınıza veya yemeklerinize de taze veya toz zencefil katabilirsiniz. Bununla beraber zencefilin doğru dozu ve kullanımı ile ilgili olarak bir fitoterapi uzmanına danışabilirsiniz.
10. Çörek otu
Çörek otu, halk arasında her derde deva olduğu düşünülen bitkilerden biridir. Esasen çörek otunun faydalarının sindirim sistemi rahatsızlıklarından astıma kadar geniş çaplı olduğunu söyleyebiliriz. Diyabet de çörek otunun etkili olduğu rahatsızlıklardan biridir.
2010 yılında 94 katılımcı üzerinde yapılan araştırmada, çörek otunun 3 ay boyunca günde 1, 2 ve 3 gram dozunda verildiğinde, HbAlC seviyeleri, açlık kan şekeri ve yemekten 2 saat sonra kan şekeri değerlerini iyileştirdiği görülmüştür. Ayrıca 3 dozda da hastaların böbrek ve karaciğer fonksiyonlarında herhangi bir bozulma görülmemiş ve çörek otunun bu dozlarda yan etkilerinin de olmadığı görülmüştür.
11. Yeşil çay
Yeşil çay içerisinde bulunan bir antioksidan olan kateşin sayesinde kan şekeri seviyelerinin kontrolüne yardımcı olabilir. Araştırmalar beyaz ekmek veya pirinç gibi basit karbonhidratlardan sonra yeşil çay tüketmenin kan şekerinin aniden çıkmasını kontrol etmeye yardımcı olacağını göstermektedir.
Ayrıca bu konuda birçok araştırmanın incelendiği bir meta analizde yeşil çayın açlık kan şekeri, HbA1c seviyeleri ve açlık insülin seviyelerini azalttığı görülmüştür. Kan şekerini düşüren bitkiler arasında bulunan yeşil çaydan günde 2-3 bardak tüketerek faydalarından yararlanabilirsiniz.
12. Diğer gıdalar
- Yoğurt iyi bir karbonhidrat, kalsiyum ve probiyotik kaynağıdır. Araştırmalar yoğurdun diyabet hastaları için de faydalı olabileceğini gösteriyor. 12 araştırmanın incelendiği bir meta analizde düzenli olarak günde 244 gram yoğurt tüketen kişilerin tip 2 diyabet geliştirme riskinin % 18 daha az olduğu tespit edilmiştir. Düzenli yoğurt tüketerek diyabet riskinizi azaltabilirsiniz ancak şekerli ve katkılı yoğurtları tüketmemeli ve ev yoğurdu yemelisiniz.
- Nohut, mercimek ve fasulye gibi kuru baklagillerin içerisinde bulunan çözünebilir lif kan şekeri seviyelerinin dengelenmesine yardımcı olur. Ayrıca bu gıdalar tokluk verir ve kolesterol seviyelerinizin dengelenmesine yardımcı olur.
- Tam tahıllar kan şekeri kontrolünde faydalı olabilir. Rafine olmayan bu kompleks karbonhidratlar kan şekerinin hızlı bir şekilde yükselmesini önler. Bununla beraber sanayi mayaları da glisemik indeksi (karbonhidratların kan şekerini yükseltme hızı) arttırdığı için tam tahıl ekmek tüketecekseniz bile bunun ekşi mayalı ekmek olmasına dikkat edin.