Karbonatın Bilinmeyen Zararları nelerdir? Kimyasal adı sodyum bikarbonat olan karbonat, beyaz renkli ve toz halde bulunan kristalimsi bir maddedir. Alkali özelliğiyle bilinen ve hamur işlerinde kullanılmasının yanı sıra mide yanması gibi sorunlar için de tercih edilen karbonat özellikle aşırıya kaçıldığında oldukça zararlı olabilir.

Mutfakların vazgeçilmez bir üyesi olan karbonatı, hamur işleri dışında kullanacaksanız dozaja ve kullanım süresine dikkat etmelisiniz. Karbonat hiç umulmadık bir şekilde ciddi anlamda toksik etkilere sahip olabilir. İşte karbonatın bilinmeyen zararları:

1. Gaz ve mide bulantısı: Karbonatın zararları arasında en hafif etkileri gaz ve mide bulantısı olabilir. Özellikle mide ekşimesi için alındığında midedeki asidi nötralize ettiğinde gaz ortaya çıkar. Bu da mideyi rahatsız edebilir.
2. Mide delinmesi: Fazla miktarda karbonat aldığınızda midenizde aşırı gaz oluşabilir. Bu aşırı gaz ise mide delinmesine dahi yol açabilir. Karbonat içtiğinizde, yarım tatlı kaşığını yarım bardak suda eritiniz ve bir seferde 3-4 yudumdan fazla içmeyiniz.
3. Dehidrasyon ve ishal: İçerisindeki sodyum nedeniyle aşırı susamaya neden olabilir. Vücudunuz aşırı sodyum miktarını dengelemek için sindirim sisteminde su biriktirecektir. Bu durum hem ishale hem de dehidrasyona neden olur ve dolayısıyla kişi aşırı susar.
4. Böbrek sorunları: Karbonat kimyasal olarak sodyum bikarbonattır; yani sodyum içerir. Fazla sodyum, böbreklerin suyu atma kapasitesini azaltır ve işlevlerini zayıflatır. Özellikle kronik böbrek hastalığınız var ise fazla sodyum zararlı olacaktır.
5. Yüksek tansiyon: Vücutta artan sodyum miktarı böbreklerin vücuttan fazla suyu atmasını engeller ve bu ekstra su tansiyon yükselmesine neden olabilir. Yüksek tansiyonu olanlar, çok fazla karbonat kullanmamalı ve bu konuda doktorlarına danışmalıdır.
6. Nörolojik sorunlar: Aşırı karbonat kullanımı, deride karıncalanma, iğnelenme ve yanma hissi, kas seğirmesi ve tetaniye neden olduğu bildirilmiştir.

Tüm bu yan etkiler ve tehlikeler karbonatın sürekli ve yüksek miktarda kullanımına bağlıdır. Ancak, hamur işleri haricinde, düzenli olarak az miktarda karbonat kullanacaksanız dahi doktorunuza danışmanızı öneriyoruz.

Karbonat Nasıl Yapılır?

Karbonat, kimyasal bir bileşik olduğu için evde yapılması zor ve tehlikeli bir işlemdir. Karbonatın evde yapılması gerektiğinde genellikle sodyum karbonat (soda) olarak bilinir ve bu, bazik bir bileşiktir. Sodyum karbonatı evde yapmak için izole etme veya kimyasal reaksiyonlarla oluşturma girişimlerinde bulunmamalısınız, çünkü bu tür işlemler profesyonel bir laboratuvar gerektirir ve tehlikeli olabilir.

Sodyum karbonat genellikle doğal kaynaklardan veya endüstriyel işlemlerle üretilir. Soda, doğada sodyum bikarbonat (NaHCO3) şeklinde bulunur ve madencilik yoluyla çıkarılır. Ardından, çıkarılan madde işlenir ve saflaştırılır. Sonuç olarak, sodyum karbonat elde edilir ve ticari kullanım için paketlenir.

Evde yaygın olarak kullanılan karbonat, marketlerde ve market benzeri yerlerde satılan sodyum karbonatın ticari bir formudur. Bu ticari karbonatı kullanarak mutfakta çeşitli temizlik işlemleri veya yemek tarifleri için pratik bir şekilde kullanabilirsiniz. Ancak, bu karbonatın üretimi genellikle endüstriyel süreçlerle gerçekleştirilir ve evde yapılması önerilmez.

Karbonatın evde yapılması yerine güvenilir ve güvenli bir şekilde satın alınması tavsiye edilir.

Kaynakça:

Baking Soda Can Settle the Stomach but Upset the Heart: Case Files of the Medical Toxicology Fellowship at the University of California, San Francisco / Baking soda induced severe metabolic alkalosis in a haemodialysis patient